09.02.2012

Konsekwentna realizacja strategii w warunkach dużych wyzwań rynkowych

Rok 2011 był trudny dla branży rafineryjnej w naszym regionie. Niska marża rafineryjna, zmienny dyferencjał URAL/BRENT, a także drożejąca ropa i osłabienie złotego – wszystkie te czynniki wpłynęły negatywnie na wyniki osiągnięte przez PKN ORLEN w 2011 roku. Segment rafineryjny odnotował wynik na granicy rentowności, a w obszarze handlu detalicznego zysk operacyjny spadł prawie o połowę. Jedynym obszarem, który zanotował istotny wzrost była petrochemia. Natomiast w detalu niskie marże zostały zrekompensowane znaczącym wzrostem wolumenów sprzedaży. 

W 2011 roku PKN ORLEN zanotował:

  • Wzrost łącznego wolumenu sprzedaży do poziomu 35,5 mln ton
  • Przychody ze sprzedaży na wszystkich rynkach przekroczyły 100 mld PLN
  • Zysk operacyjny wg LIFO wyniósł w 2011 r. ponad 900 mln zł (spadek o 800 mln zł r/r) 
  • Zysk operacyjny segmentu petrochemicznego wzrósł o 120% (r/r), do 1 mld zł
  • Zmniejszenie zadłużenia o kolejne 200 mln PLN (r/r), do poziomu 7,6 mld zł
  • Ważne zdarzenia jednorazowe w IV kwartale 2011 r.: 2,3 mld zł zysku ze sprzedaży Polkomtela oraz 2,3 mld zł jako efekt przeszacowania zapasów

Grupa Kapitałowa wypracowała w 2011 r. zysk według LIFO na poziomie 900 mln zł. Jest to wynik o 810 mln zł niższy aniżeli rok wcześniej. Wynik został osiągnięty pomimo trudnych i niestabilnych warunków makroekonomicznych obejmujących niską marżę rafineryjną, zmienny dyferencjał URAL/Brent oraz niekorzystne relacje kursowe złotego względem walut obcych. Rosnące notowania ropy naftowej oraz produktów rafineryjnych spowodowały wzrost cen paliw i wpłynęły na zmniejszenie marż detalicznych. Ostatecznie osiągnięty wynik operacyjny na poziomie 3,25 mld zł zawiera w sobie rekordową kwotę 2,3 mld zł przeszacowania wartości zapasów.

W 2011 r. PKN ORLEN zwiększył łączne wolumeny sprzedaży o 4%, do rekordowego poziomu prawie 35,5 mln ton. W samym IV kwartale 2011 r. wolumen sprzedaży paliw na polskim rynku wzrósł o 10%, co jest doskonałym wynikiem na tle rynku, który według szacunków zanotował w tym okresie wzrost o 5%. Dzięki wzrostowi wolumenów i znaczącego podwyższenia cen ropy, przy jednoczesnym osłabieniu kursu złotego, Koncern odnotował w całym 2011 r. wysoki poziom przychodów ze sprzedaży – prawie 107 mld zł.

W ubiegłym roku czynniki makro miały negatywny wpływ na wyniki finansowe Grupy Kapitałowej. Wzrost cen ropy o 40%, spadek modelowej marży rafineryjnej i dyferencjału URAL/Brent łącznie o 1,4 USD/bbl oraz silne osłabienie PLN względem USD i EUR wymagały podjęcia działań wspierających wzrost wolumenu sprzedaży. Przyjęcie takiej strategii działania przyniosło efekty w postaci wzrostu wolumenów w każdym z segmentów, do rekordowego poziomu łącznie 35,5 mln ton, co pozwoliło na ograniczenie negatywnego wpływu czynników makro. W rezultacie, zysk operacyjny oczyszczony z wpływu przeszacowania zapasów wynikającego z rosnących cen ropy, wyniósł w 2011 roku 905 mln zł (1,715 mld zł w roku 2010). Równocześnie nastąpiła redukcja zadłużenia do 7,6 mld zł, dźwigni finansowej do bezpiecznego poziomu 29,6% oraz kowenantu: dług netto/(EBITDA + dywidenda z Polkomtela) do 1,29.

– Wysokie ceny ropy naftowej, a także osłabianie się złotego względem innych walut, działają na naszą niekorzyść. Taki miks czynników ogranicza popyt i wymaga obniżania marż. Cieszę się, że dzięki naszym konsekwentnym działaniom, których celem była ochrona rynku przed grożącymi podwyżkami cen, udało się nam osiągnąć rekordowe wolumeny sprzedaży we wszystkich segmentach, co poprawiło wyniki PKN ORLEN w 2011 roku – powiedział Jacek Krawiec, Prezes Zarządu PKN ORLEN

Wzrost sprzedaży detalicznej w 2011 roku osiągnął poziom 5%. Największy udział w dynamice wzrostu wolumenów miały rynki polski i niemiecki, gdzie sprzedaż paliw zwiększyła się aż o 9%. Osiągnięcie tego wyniku pozwoliło na zredukowanie negatywnego wpływu obniżenia marż detalicznych.

Sprzedaż w segmencie rafineryjnym wzrosła w 2011 roku o 3% w porównaniu z rokiem ubiegłym, przy jednoczesnym spadku przerobu ropy o 1%. Wynik operacyjny segmentu  wg LIFO za rok 2011 wyniósł -22 mln zł. Jest to efekt m.in. niesprzyjającego otoczenia makro, wyższych kosztów realizacji NCW (likwidacja ulgi akcyzowej), postojów remontowych w największych rafineriach Koncernu oraz odpisów aktywów w Paramo i ORLEN Lietuva.

Petrochemia osiągnęła dobry wynik dzięki instalacji PX/PTA oraz sprzedaży tworzyw sztucznych. Oddanie do użytku w czerwcu 2011 roku kompleksu PX/PTA oraz wprowadzenie do sprzedaży kwasu tereftalowego, a także wyższa sprzedaż tworzyw sztucznych (PCW) zaowocowały wzrostem wolumenów sprzedaży w segmencie petrochemicznym o 7%. W połączeniu ze wzrostem modelowej marży petrochemicznej, pozwoliło to na wypracowanie zysku operacyjnego w wysokości  1,07 mld zł, co stanowi wzrost o 120% w porównaniu do roku 2010. Wynik tego segmentu byłby jeszcze wyższy, gdyby nie postoje remontowe, które przełożyły się na spadek sprzedaży niektórych petrochemikaliów, głównie polimerów.

Bardzo dobra sytuacja płynnościowa Koncernu wynika z kontynuacji działań zmniejszających zadłużenie oraz kapitał pracujący. W 2011 r. zadłużenie zostało redukowane do 7,6 mld zł, co przyniosło dalsze obniżenie poziomu dźwigi finansowej do 29,6% oraz kowenantu: dług netto/(EBITDA + dywidenda z Polkomtela) do poziomu 1,29. W 2011 r. zostały też podpisane umowy kredytowe refinansujące zadłużenie na łączną wartość prawie 2,9 mld Euro, dzięki czemu zapewnione jest finansowanie Koncernu na 5 lat. Nastąpiło również obniżenie poziomu kapitału pracującego o ponad 5,6 mld zł w stosunku do roku 2010. Efekty tych działań zostały dobrze ocenione przez agencję ratingową Fitch, która  pomimo trudnego otoczenia podtrzymała ocenę standingu Spółki na korzystnym poziomie BB+.

Sprzedaż akcji Polkomtel SA, która nastąpiła w listopadzie 2011 r., przyniosła Koncernowi środki w wysokości 3,7 mld PLN.

Rozwój segmentu upstream i energetyki jest podstawą strategii budowy koncernu multiutility. W 2011 roku PKN ORLEN zakończył pierwsze pionowe odwierty w poszukiwaniu gazu łupkowego - w Lubartowie i Wierzbicy. Na obu tych koncesjach planowane jest rozpoczęcie kolejnych odwiertów pionowych. W przypadku pozytywnych wyników dotychczasowych prac, planowane są prace dot. odwiertów poziomych ze szczelinowaniem. Na koncesji Hrubieszów będą w 2012 roku przeprowadzone badania sejsmiczne. PKN ORLEN angażuje się również w poszukiwania złóż ropy naftowej. Obecnie trwa analiza danych mająca na celu wybór miejsc odwiertów na Lubelszczyźnie oraz na szelfie łotewskim, gdzie pierwszy odwiert rozpocznie się jeszcze w tym roku. Z kolei na Niżu Polskim (Sieraków) prowadzone są prace nad odwiertem rozpoznawczym.
W związku z projektem budowy elektrowni gazowej o mocy 450-500 MWe we Włocławku uzyskana została decyzja środowiskowa oraz pozwolenie na budowę bloku energetycznego. Koncern zawarł też umowę przyłączeniową do sieci energetycznej oraz podpisał umowę z GAZ-SYSTEMEM na budowę gazociągu przyłączeniowego. Proces wyboru wykonawcy elektrowni w formule „pod klucz” planowany jest na I półrocze 2012 roku (w połowie lutego otwarte zostaną ofert cenowe, co pozwoli na wybór oferentów do kolejnego etapu negocjacji). Budowa bloku powinna zacząć się w 2012 r., natomiast oddanie do eksploatacji - na przełomie 2014/2015. Szacowane nakłady inwestycyjne to ok. 1,5 mld PLN.

Działania PKN ORLEN zostały w minionym roku docenione przez różne grona ekspertów polskich i zagranicznych. Koncern utrzymał pozycję w elitarnym Respect Index i zajął 1. miejsce w rankingu magazynu Euromoney w kategorii „Spółka Najlepiej Zarządzana – Najbardziej przekonująca i spójna strategia w Polsce”. ORLEN uzyskał również m.in. najwyższą pozycję spośród polskich firm w Top 250 Global Energy Company. Jakość komunikowania się firmy z rynkiem kapitałowym doceniły grona oceniających w ramach WarsawScan 2011 i IR Magazine, przyznając PKN ORLEN tytuły „Najlepszej Spółki pod względem jakości prowadzonej polityki informacyjnej i przestrzegania zasad ładu korporacyjnego oraz Best Investor Relations by a Polish Company”.

W ramach działań edukacyjnych i CSR wstyczniu 2012 roku PKN ORLEN uruchomił nowoczesny, interaktywny portal do nauki chemii dla młodzieży gimnazjalnej - w wersji polskiej pod adresem www.poczujchemie.pl, a w wersji czeskiej pod adresem www.zazijchemii.cz. Koncern chce w ten sposób przełamać utrwalone wśród młodzieży stereotypy dotyczące nauki chemii i popularyzować tę dziedzinę wiedzy poprzez wykorzystanie nowych mediów oraz innowacyjnych technologii.