Koniec rosyjskich wpływów w polskim systemie tranzytu gazu – ORLEN przejmuje Europol Gaz
Europol Gaz, na mocy decyzji Ministra Rozwoju i Technologii, zostanie właścicielem akcji tej spółki należących dotychczas do PAO Gazprom. Natomiast zgodnie z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, kontrolę nad Systemem Gazociągów Tranzytowych Europol Gaz S.A. przejmie ORLEN.
– Przejęcie przez Europol Gaz akcji PAO Gazprom oraz objęcie kontroli nad Systemem Gazociągów Tranzytowych przez ORLEN będzie miało fundamentalne znaczenie dla interesu publicznego oraz bezpieczeństwa naszego kraju, nie tylko w ujęciu energetycznym. Polska przez całe dekady była uzależniona od dostaw gazu ziemnego z Rosji. Jeszcze 10 lat temu stanowiły one ok. 80 proc. importu tego surowca. Gazprom przez wiele lat wykorzystywał dostawy gazu, jako narzędzie nacisków politycznych wywieranych na Polskę i pozostałe kraje regionu. To się zmieniło. Od 2022 roku jesteśmy w 100 proc. niezależni od gazu z Rosji. ORLEN posiada obecnie w pełni zdywersyfikowane źródła dostaw tego surowca, które ciągle rozwija. Dzięki temu, w perspektywie nadchodzącej zimy, a także w kolejnych latach, odbiorcy gazu w Polsce są zabezpieczeni. Dzisiejsza decyzja jest kolejnym krokiem do przywrócenia pełnej kontroli polskich podmiotów nad strategiczną infrastrukturą gazową kraju – mówi Daniel Obajtek, Prezes Zarządu ORLEN.
Przejęcie przez Europol Gaz akcji tej spółki, które wcześniej należały do PAO Gazprom, będzie wynikiem sekwencji decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministra Rozwoju i Technologii, podjętych na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2022 roku o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego (tzw. ustawa sankcyjna).
Pierwszą z nich była decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wpisania PAO Gazprom na polską listę sankcyjną i zamrożenia środków finansowych PAO Gazprom, w tym m.in. papierów wartościowych. Następnie w trybie ustawy sankcyjnej, na mocy decyzji Ministra Rozwoju i Technologii ustanowiono tymczasowy zarząd przymusowy nad akcjami należącymi do PAO Gazprom. Ustanowiony wobec PAO Gazprom tymczasowy zarząd przymusowy objął wszystkie akcje w Europol Gaz należące do PAO Gazprom i był konieczny dla zapewnienia dalszego funkcjonowania Europol Gaz. Zgodnie z trybem przewidzianym w ustawie sankcyjnej Minister Rozwoju i Technologii wydał następnie decyzję, na podstawie której, po uzyskaniu przez nią waloru ostateczności, Europol Gaz zostanie właścicielem akcji tej spółki, dotychczas należących do PAO Gazprom.
ORLEN, dotychczas posiadał 48 proc. akcji Europol Gazu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ORLEN wcześniej zgłosił do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zawiadomienie o zamiarze koncentracji w postaci przejęcia wyłącznej kontroli nad Europol Gaz.
9 października 2023 roku Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, po przeprowadzeniu postępowania antymonopolowego, wydał decyzję wyrażającą zgodę na dokonanie koncentracji polegającej na przejęciu przez ORLEN kontroli nad Systemem Gazociągów Tranzytowych Europol Gaz S.A.
O spółce Europol Gaz S.A.:
Europol Gaz S.A. istnieje od 1993 roku. Jest właścicielem polskiej części gazociągu Jamał-Europa o długości ok. 684 kilometrów – strategicznego z punktu bezpieczeństwa energetycznego kraju elementu infrastruktury gazowej. Przebiega on równoleżnikowo przez pięć województw: podlaskie, mazowieckie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie, lubuskie. Na polskim odcinku gazociągu rozmieszczonych jest pięć tłoczni gazu w: Kondratkach, Zambrowie, Ciechanowie, Włocławku i Szamotułach. Od 2010 roku funkcję operatora polskiego odcinka gazociągu jamalskiego pełni Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM SA.
